• Stosujemy arytmetykę mentalną

        •  

           

          Innowacja pedagogiczna - metodyczna

           

          Autor:

          Agnieszka Młodzianowska

           

           

          Wstęp

                 Matematyka jest obecna jest każdego dnia przez całe nasze życie. Nie bez powodu nazywana jest królową nauk. XXI wiek to wiek nowoczesnych technologii. Gigantyczny postęp technologiczny dostrzegalny jest w szczególności w obszarze komunikacji, internetu i informatyki. Wynalazki XXI wieku zawdzięczają swoje istnienie głównie matematyce i fizyce, przyczyniają się one do osiągnięć w wielu innych dziedzinach jak biologia, chemia, umożliwiając kolejne odkrycia służące poprawie jakości życia na Ziemi. Jednak czy bez umiejętności liczenia dalibyśmy sobie radę w życiu?

          Przyglądając się możliwościom komputerów z łatwością widać, iż komputery obliczą nam działanie, jednak go nie stworzą. Komputery nam ułatwiają życie, nie podlega to dyskusji, jednak w pewnym sensie nas ogłupiają.          Logicznego myślenia, dedukcji uczymy się właśnie na matematyce, to matematyka wyzwala w nas samodzielność. Warto pamiętać, iż matematyka to gimnastyka mózgu dzięki której ćwiczymy swoją kreatywność, otwartość umysłu na rozmaite innowacyjne rozwiązania, a także poprawiamy pewność siebie i samoocenę.

                  Liczydło w polskiej i europejskiej szkole traktowane jest jako anachronizm. Wykorzystywane jest czasami w nauczaniu początkowym do ilustracji systemu dziesiętnego i zasad dodawania i odejmowania. Tymczasem sorobany – japońskie liczydła, w szkołach japońskich są powszechnie stosowane, a biegłość w rachowaniu na nich jest niezwykle wysoko cenioną umiejętnością. Uczniowie dochodzą w niej do perfekcji. Organizowane są też specjalne zawody w szybkim liczeniu. Nawet jeśli uczniowie dostaną wtedy tylko kartkę i ołówek, wyobrażają sobie, że obliczenia prowadzą na sorobanie.

          Badania naukowe dostarczyły licznych dowodów, że korzystanie z sorobanu rozwija prawą półkulę mózgu, czyli odpowiedzialną za kreatywność i zdolności artystyczne. W niektórych krajach w szkołach wprowadzono naukę posługiwania się sorobanem. W każdym przypadku odnotowano wyłącznie korzyści. Uczniowie nie tylko zyskali sprawność matematyczną, ale również pewność siebie, świeżość umysłu, zdolność większej koncentracji, poprawę pamięci.

                  Na sorobanie można dodawać, odejmować, mnożyć, dzielić, a nawet pierwiastkować.

          Technika szybkiego liczenia nie jest jak kalkulator. Wiele uświadamia, pozwala zobrazować liczby którymi się posługujemy. To ułatwienie w myśleniu, nie zwolnienie z liczenia. Japończycy wiedzą, że osoby starsze, które regularnie ćwiczą arytmetykę mentalną - bo tak nazywa się ta nauka - nie są podatne na takie choroby mózgu jak demencja, Alzheimer.

          Soroban to nietypowe liczydło pochodzące z Japonii. Od tradycyjnego różni się tym, że zamiast 10 koralików w jednym rzędzie dziesiętnym ma ich tylko 5. I to w zupełności wystarcza, bowiem koralik specjalny oznacza piątkę, a pozostałe 4 jedności. To daje maksymalnie 9 koralików w jednym rzędzie, a 10. nie jest potrzebny, bo pełną dziesiątkę i tak przenosimy do wyższego rzędu.

           

           

           

          Informacja o autorze:

          Imię i nazwisko: Agnieszka Młodzianowska

          Wykształcenie: wyższe magisterskie z przygotowaniem pedagogicznym

          Stanowisko: nauczyciel matematyki i informatyki

          Stopień awansu zawodowego: nauczyciel dyplomowany

           

          Miejsce wdrażania działalności innowacyjnej

          Szkoła Podstawowa im. Zygmunta Krasińskiego w Opinogórze Górnej

          06-406 Opinogóra Górna, ul. Z. Krasińskiego 25

           

           

          Opis innowacji

          Celowość wprowadzenia innowacji:

                   Innowacja skierowana jest do uczniów klasy piątej. Uczniowie na zajęciach będą uczyć się od podstaw dodawania i odejmowania na sorobanie, stopniowo zwiększając szybkość liczenia. Na początku dzieci będą liczyć na liczydle, a następnie będą również próbować wykonywać działania mentalnie, tzn. tylko wyobrażając sobie soroban. Bardzo ważny jest ruch palcami, dźwięk sorobanu, te wszystkie elementy spajają się w jedną całość, dzięki czemu uaktywnia się prawa półkula mózgu i w pewnym momencie dziecko nie potrzebuje fizycznego liczydła na stoliku, tylko w prawej półkuli mózgu odtwarza sobie widok tego liczydełka, replikuje ruch palcami i od razu jest w stanie wizualizować każdą liczbę. Podczas nauki liczenia na sorobanie rozwijana jest szybka pamięć, koncentracja, wielojęzyczność, inteligencja przestrzenna, szybkie czytanie. Najlepsze co można zrobić to wyposażyć dzieci w takie umiejętności, na ten mocno technologiczny dzisiejszy świat. 

           

          Spodziewanie efekty:

          Dla ucznia

          - ćwiczenie technik sprytnych rachunków

          - ilustracja idei systemu dziesiętnego

          - rozwijanie umiejętności skupiania uwagi

          - rozwijanie pamięci obrazowej

          - szybka pamięć, koncentracja, wielojęzyczność, inteligencja przestrzenna, szybkie czytanie.

          - podniesienie samooceny

          - umiejętność współpracy z innymi ludźmi, uwzględniania opinii innych oraz prezentacji własnego zdania.

           

           

          Dla nauczyciela – aspiracje zawodowe, rozwój osobisty,

          - satysfakcja z rozwoju uczniów,

          - poszerzenie zakresu działań,

          - wprowadzenie ulepszeń, dotrzymanie kroku zmianom zachodzącym w otoczeniu,

          - promocja szkoły.

           

          Dla rodziców – satysfakcja z postępów dziecka.

           

          Dla szkoły – podniesienie jakości pracy szkoły,

          - rozwój zawodowy nauczycieli,

          - poszerzenie zakresu działań.

           

          Cele innowacji:

          Cele główne:

          • ćwiczenie technik sprytnych rachunków

          • ilustracja idei systemu dziesiętnego

          • rozwijanie i wykorzystywanie wiedzy i umiejętności zdobytych podczas lekcji,

          • zainteresowanie uczniów treściami matematycznymi.

           

          Cele szczegółowe:

          • kształcenie umiejętności logicznego myślenia,

          • kształcenie umiejętności czytania tekstu matematycznego ze zrozumieniem,

          • kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów w sposób twórczy i niekonwencjonalny,

          • kształcenie umiejętności poprawnego posługiwania się językiem matematycznym,

          • rozwijanie wyobraźni, myślenia abstrakcyjnego,

          • rozwijanie umiejętności skupiania uwagi

          • rozwijanie pamięci obrazowej

          • szybka pamięć, koncentracja, wielojęzyczność, inteligencja przestrzenna, szybkie czytanie.

          • podniesienie samooceny,

          • promowanie matematyki i jej roli we współczesnym świecie,

          • kształcenia umiejętności współpracy w grupie, skutecznej komunikacji, współzawodnictwa,

          • uczenie wytrwałości i dociekliwości,

          • kształcenie umiejętności prowadzenia dyskusji,

          • rozwijanie poczucia własnej wartości poprzez osiąganie sukcesów,

          • kształcenie twórczej aktywności,

          • rozwijanie umiejętności samokształcenia.

           

          Zakres innowacji:

          Uczniowie klasy 5 Szkoły Podstawowej w Opinogórze Górnej

           

           

          Czas trwania innowacji:

          Rok szkolny 2020/2021, jedna godzina w tygodniu

           

          Harmonogram działań

          Lp.

          Zaplanowane działania

          Termin realizacji

          1

          Poznajemy liczby na sorobanie.

          wrzesień

          2

          Dodajemy i odejmujemy liczby w zakresie 9.

          wrzesień

          3

          Poznajemy liczby w zakresie 100.

          październik

          4

          Dodajemy i odejmujemy liczby w zakresie 20.

          październik

          5

          Dodajemy i odejmujemy liczby w zakresie 100.

          listopad

          6

          Rozwiązujemy zadania tekstowe w zakresie 100.

          grudzień

          7

          Poznajemy liczby w zakresie 1000.

          styczeń

          8

          Dodajemy i odejmujemy liczby w zakresie 1000.

          luty

          9

          Poznajemy liczy większe od 1000.

          marzec

          10

          Dodajemy i odejmujemy liczby większe od 1000.

          marzec

          11

          Rozwiązujemy zadania tekstowe wykorzystujące dodawanie i odejmowanie liczb.

          marzec/kwiecień

          12

          Ćwiczymy mentalne użycie sorobanu.

          maj/czerwiec

           

          Sposoby ewaluacji:

          - obserwacja zaangażowania uczniów w poszczególne działania;

          - samoocena uczniów.

           

          Koszty innowacji:

          Brak kosztów