„Obserwuję, eksperymentuję, doświadczam poznając prawa przyrody.”

Innowacja organizacyjno-metodyczna realizowana

 w Szkole Podstawowej w Opinogórze Górnej.

 

 

Autor: Elżbieta Grzejda

"Nikt nie ma na własność wschodu słońca, który zachwycił nas pewnego wieczoru [...] Tak samo jak nikt nie może mieć na własność pochmurnego popołudnia i deszczu dzwoniącego o szyby [...] ani też magicznej chwili, gdy fala morska rozbija się o skały. Nikt nie może mieć na własność tego co na Ziemi najpiękniejsze, ale każdy może to poznać i pokochać."

 

                                                                                                                           Paulo Coelho

2. Uzasadnienie celowości wprowadzenia innowacji.

Przyroda jest nieograniczonym źródłem wiedzy. Oddziaływuje barwą, kształtem, smakiem, dźwiękiem.

Inspiracją do opracowania innowacji było rozbudzenie i pogłębienie przyrodniczych zainteresowań uczniów. Jest to przedsięwzięcie, które ma na celu odejście od tradycyjnego sposobu przekazywania wiedzy. Cel jaki zaplanowałam do osiągnięcia to przede wszystkim usamodzielnienie pracy ucznia w procesie kształcenia, oraz zachęcenie go do podejmowania własnych inicjatyw.  Poszukiwania , korzystając z różnych źródeł wiedzy, odpowiedzi na nurtujące pytania dotyczące zaobserwowanych zjawisk.

W świecie pełnym szybko zmieniających się obrazów,  mnóstwa wrażeń wzrokowych, bodźców słuchowych, zauważyłam, że dzieciom coraz trudniej przychodzi skupienie, pochylenie się na dłużej nad jakimś zjawiskiem.  Jednocześnie zależy mi na tym, by uczniowie o szerszych przyrodniczych zainteresowaniach, zdobyli i rozwijali umiejętność zdobywania wiedzy z różnorodnych źródeł i  potrafili dzielić się nią z innymi. Współczesna szkoła to taka, która daje uczniowi możliwości rozwoju intelektualnego, odniesienia sukcesu, a przede wszystkim sprawdzenia swoich możliwości na drodze działań praktycznych.. Sprzyjać temu będą doświadczenia i eksperymenty przeprowadzane na zajęciach. Wprowadzając niniejszą innowację chcę, by nauka przyrody była dla uczniów przyjemnością, zabawą, przygodą. Chcę aby bawiąc się, obserwując, dotykając, doświadczyli przyrody wszystkimi zmysłami w nieograniczony sposób i potrafili się tym dzielić z innymi.

Innowacja realizowana będzie  metodą odwróconej lekcji, w którą włączeni zostaną wszyscy uczestnicy koła przyrodniczego.

 

3. Adresaci programu.

 

Adresatami innowacji  są uczestnicy zajęć szkolnego koła przyrodniczego,  uczniowie klasy Vb.

 

4. Rozmiar przestrzenny.

 

Innowacja realizowana będzie w Szkole Podstawowej w Opinogórze Górnej.

Większość zajęć prowadzona będzie w sali przyrodniczo- biologicznej. Tam też prowadzonych będzie większość doświadczeń. Część zajęć odbywać się będzie w terenie wokół szkoły. Przewidziane są także zajęcia w parku nauki TORUS W Ciechanowie.

 

5. Rozmiar czasowy.

 

Program realizowany będzie w okresie od października do czerwca w roku szkolnym 2019/20.

 

6. Cele ogólne:

• Podniesienie jakości pracy szkoły;
• rozbudzenie zainteresowań ucznia przedmiotami przyrodniczymi
•  rozwijanie samodzielności i twórczego myślenia do rozwiązywania problemów
•  obserwacja zjawisk przyrodniczych
• podniesienie poczucia własnej wartości u uczniów.

Cele szczegółowe:

Uczeń:

• na zajęciach lekcyjnych, pozalekcyjnych, samodzielnie w domu będzie rozwiązywać zadania problemowe, wykonywać doświadczenia i eksperymenty

• doskonali umiejętności praktycznego zdobywania wiedzy

• projektuje oraz wykonuje doświadczenia i eksperymenty

• obserwuje i wyciąga wnioski

• dokumentuje obserwacje przyrodnicze

• formułuje hipotezy i problemy badawcze wykonywanych doświadczeń

• dokonuje prezentacji wyników swojej pracy

 • wzbogaca słownictwo przedmiotowe

• popularyzuje wiedzę przyrodnicza na terenie szkoły

• umiejętnie współpracuje w grupie i prezentuje efekty pracy własnej i  zespołowej.

7. Sposób realizacji- metody i formy realizacji.

 Innowacja realizowana będzie głównie  metodą odwróconej lekcji. Uczniowie odpowiedzialni za przygotowanie danego zagadnienia będą otrzymywać ode mnie zagadnienia, które warto poruszyć podczas zajęć.

• Wykorzystywane będą także inne formy i metody pracy m.in.
• Prace badawcze (doświadczenia, eksperymenty, obserwacje).
• Zajęcia warsztatowe.
• Przyrodnicze wycieczki terenowe.
• Gry i zabawy doskonalące umiejętności przyrodnicze.
• Mapa myśli, metaplan, prezentacje multimedialne, filmy.

 

 

8.9. Zakres treści , harmonogram działań.

 

Lp.	Zakres treści	Uczniowie odpowiedzialni i termin realizacji.
1.	Grzyby – organizmy pełne tajemnic i sprzeczności.	Mikołaj Maruszewski 08.10.2019
2.	Czy rośliny oddychają?	Mateusz Milewski 15-22.10.2019.
3.	Szyszka to owoc czy kwiat? Jak działa na nie woda?	Maja Ziółkowska 29.10-05-11.2019
4.	Stany i formy życia w przyrodzie.	Krzyszof Szewczykowski, Patryk Frączkowski 12-19.11.2019
5.	Czy dwutlenek węgla wpływa na intensywność fotosyntezy?	Łukasz Abramczyk 26.11.2019-10-15
6.	Dlaczego witamina D3 jest ważna dla organizmu i co może być jej źródłem?	Krzyszof Szewczykowski, Patryk Frączkowski 03.12.2019-10-15
7.	Czy fermentacja może spełniać taką samą rolę jak oddychanie?	Amelia Śmigielska 10.12.2019
8.	Łowcy oddechów- sposoby oddychania organizmów.	Maja Łyszkowska 17.12.2019
9.	Mikroświat.	Bartosz Urbański 07-14.01.2020
10.	Rozwój roślin na przykładzie fasoli , grochu i tulipana.	Mikołaj Maruszewski 21-28.01. 2020
11.	Jak rodzaj podlewania wpływa na rozwój roślin?	Bartosz Urbański 04-25.02.2020
12.	Kwiaty, owoce, nasiona, liście, łodygi, korzenie? Co zjadamy i dlaczego?	Łukasz Abramczyk, Szymon Fiewski 03-10.03.2020
13.	W poszukiwaniu kwiatu paproci.	Maja Łyszkowska 17-24.03.2020
14.	Czy i jak intensywność podlewania i dostęp światła wpływa na proces kiełkowania nasion?	Cały zespół Kwiecień 2020
15.	Zajęcia warsztatowe w parku nauki TORUS	Maj 2020
16.	Dokumentowanie podjętych działań: foldery • prezentacje multimedialne • zdjęcia • filmy • albumy	Cały okres trwania innowacji.

 

10. Oczekiwane efekty.

 

Realizacji innowacji przyniesie następujące efekty:

• nabycie umiejętności praktycznego zdobywania wiedzy z przedmiotów przyrodniczych
•   rozwój zainteresowań przyrodniczych
•   kształtowanie umiejętności myślenia i jasnego formułowania wypowiedzi
•  wzrost aktywności i kreatywności uczniów
• lepsze przygotowanie do dalszego kształcenia w szkole średniej
•   większa samodzielność, odpowiedzialność za pracę własną i grupową
•  podnoszenie jakości pracy szkoły
•  rozpowszechnianie podjętych działań - publikacja materiałów na stronie internetowej szkoły
• wzrost poczucia własnej wartości u uczniów

 

11. Środki, materiały, sprzęt.

 

Podczas pracy korzystać będę m.in. z : projektora, komputera, mikroskopów, sprzętu laboratoryjnego.

 

12. Sprzymierzeńcy.

 

Głównym sprzymierzeńcem programu jest dyrektor szkoły, który umożliwi jego realizację, nauczyciele szkoły. Sprzymierzeńcami w realizacji innowacji będą też rodziny moich uczniów , którzy wspomogą dzieci podczas poszukiwania materiałów, przygotowania elementów doświadczeń i eksperymentów .

 

13. Sposoby oceny.

 

Kryterium sukcesu i zakresu wykonania zadań będzie systematyczne umieszczanie materiałów z zajęć na stronie internetowej szkoły, oraz dokumentacja działań w prowadzonych przez uczniów dzienniczkach zajęć.

 

 

14. Ewaluacja.

 

Najważniejszą formą ewaluacji będzie frekwencja uczniów na zajęciach i ich zaangażowanie w działania.

Najważniejsze dla mnie jest jednak to, by zaciekawić uczniów otaczającym je światem i sprawić by chciały go obserwować, zadawać pytania i poszukiwać na nie odpowiedzi. Chcę by zaraziły tą ciekawością swoich kolegów i ruszyły z nią w dalszą edukacyjną przygodę.

 

 

 

                                                                       Elzbieta Grzejda

 

 

         Pierwsze zajęcia metodą odwróconej lekcji już za nami. Dzieciaki świetnie wywiązują się z przydzielonych zadań. W roli nauczycieli sprawdzają się fantastycznie. Jednocześnie uczą się poszukiwać wiedzy w różnych źródłach, prezentować ją a przede wszystkim rozwijają swoje zainteresowania i poszerzają wiedzę przyrodniczą.

Żeby zajęcia były jak najciekawsze uczniowie przygotowują prezentacje teoretyczne, zagadki i quizy sprawdzające przyswojenie materiału oraz wiele ciekawych doświadczeń.

 

                                                                                                             Elżbieta Grzejda

Grzyby_-_Mikolaj_Maruszewski_(1).pdf

 

Oddychanie_u_roslin_(1).pptx

 

 

 

 

 

               Nasza przygoda z przyrodą trwa nadal. Tym razem Bartek zabrał wszystkich do mikroświata.

Przygotował niezwykle ciekawe zajęcia, co widać po minach uczestników na zdjęciachJ. Dzieci same wykonywały preparaty mikroskopowe z przygotowanych przez Bartka okazów. Oglądały np. skrzydła muchy, odnóża pająka, kurz domowy, pleśń, włos ludzki, czekoladę. Mikroskopowanie tak zainteresowało uczestników zajęć, że na koniec deklarowały iż mikroskop, to będzie ich kolejny wymarzony prezent na najbliższe uroczystości.

                Brawo Bartek super sprawdziłeś się w roli nauczyciela.

 

                                                                                        Elżbieta Grzejda 

Swiat_pod_mokroskopem..pdf

 

 

 

 

ŁOWCY ODDECHÓW

Koło przyrodnicze nie ustaje w odkrywaniu, poznawaniu i eksperymentowaniu.

Na kilku ostatnich zajęciach zajmowaliśmy się badaniem czynności życiowych organizmów. Amelka przygotowała eksperyment na temat sposobów oddychania organizmów a Ania i Maja rozszerzyły temat oraz zbadały przewodzenie substancji w roślinach. Wszystkie zadania były bardzo ciekawe a zajęcia przygotowane perfekcyjnie. Zobaczcie sami na prezentacjach, filmie i zdjęciach.

 

                                                                                      Elżbieta Grzejda

lowcy_oddechow-_SCENARIUSZ_ZAJEC.docx

 

krzyzowka_LOWCY_ODDECHOW.docx

 

LOWCY_ODDECHOW_(2).pptx

 

Badanie_kierunku_transportu_wody_w_roslinie_(1).pptx

 

Sposoby_oddychania_organizmow_(2).pptx

 

 

  

 

 

 

Badamy, doświadczamy, poznajemy.

                Koło przyrodnicze nie ustaje w swoich przygodach z doświadczaniem praw przyrody, poznawaniem nowych zagadnień, obalaniem mitów. Na zajęciach Szymon zainteresował wszystkich problemem zawartości cukru w różnych produktach. Dzieci przy pomocy glokometru zbadały ilość cukru w wypranych produktach. Wiemy wszyscy, że cukier to źródło energii dla naszego organizmu, ale nie należy z ni przesadzać, bo cukrzyca typu II to obecnie choroba cywilizacyjna. Jak się okazało cukier jest wszędzie, nawet tam, gdzie na etykiecie wyraźnie zaznacza się że „ZERO CUKRU”. Największym zaskoczeniem dla uczniów była przerażająco duża zawartość cukru w wodzie smakowej. Jego zawartość wykraczała poza możliwości pomiaru glukometru, czyli ponad 600 jednoste!!!!.

                Pijmy więc dużo wody, około 2 litrów dziennie, ale czystej, bez żadnych „ulepszaczy”.

 

                                                                                        Elżbieta Grzejda

 

 

Samożywność

Samożywność to zdolność organizmu do samodzielnego wytwarzania substancji pokarmowych.

Zdolność taką posiadają rośliny, niektóre protisty i bakterie.

                Fotosynteza to proces, w którym z dwutlenku węgla, wody z solami mineralnymi, przy udziale światła i odpowiedniej temperatury produkowane są substancje odżywcze- glukoza oraz tlen.

Wszystkie organizmy samożywne posiadają w swoich komórkach zielony barwnik, chlorofil, dzięki któremu pochłaniają energię świetlną i zamieniają w chemiczną.

                Na ostatnich zajęciach Maja Ziółkowska przeprowadziła doświadczenie, które potwierdzało zależność intensywności fotosyntezy od ilości  dwutlenku węgla w wodzie.

W dwóch szklankach umieściła liście rośliny wodnej. Jeden z nich zalała wodą zwykła a drugi wodą gazowaną, z dwutlenkiem węgla. Już po jednej minucie w szklane zalanej wodą z kranu zaczęły pojawiać się pęcherzyki tlenu wyprodukowanego w procesie fotosyntezy. Ilość pęcherzyków zdecydowanie większa była w tej wodzie, która zawierała więcej dwutlenku węgla(gazowanej).

 

                                                                                                  Elżbieta Grzejda

 

Nie ustajemy w eksperymentowaniu

                Koło przyrodnicze klasy 5b nie ustaje w doświadczaniu, eksperymentowaniu i poznawaniu praw przyrody. Nowa sytuacja związana z praca zdalną nieco zmieniła formę naszej pracy ale nie zatrzymała ciekawości poznawczej. Ostatnio uczestnicy zajęć odkrywali i poznawali zjawisko koagulacji biała oraz zjawisko osmozy. Swoje domowe doświadczenia udokumentowali. Zapraszam na film oraz dokumentację zdjęciową Mai Łyszkowskiej oraz Mai Ziółkowskiej i Amelii Śmigielskiej.

                                                                                              Elżbieta Grzejda

 

Problem badawczy: Zjawisko osmozy

 

1. Przygotuj wydrążoną od góry na około 3 cm marchewkę – fot. 1.

2. Do wydrążonej dziury wsypujemy sól – fot. 2 i 3.

3. Na kilka godzin stawiamy marchew pionowo w szklance – fot. 4.

 

Wnioski:

Po kilku godzinach marchewka wchłonęła sól i oddała wodę – fot. 5. Marchewka zmiękła.

To właśnie przykład osmozy.

 

Patryk_Fraczkowski.docx

 

TOPIENIE_OLEJU_Patryk_Fraczkowski.docx

 

topienie_oleju_szymon.docx

 

 

 

 

 

 

Wykrywanie_skrobi_w_produktach__Bartek_urbanski.docx

 

 

 

Młodzi przyrodnicy nadal odkrywają tajemnice przyrody.

Członkowie koła przyrodniczego w czasie zdalnej pracy nie ustają w swoich działaniach. Z bardzo dużym zaangażowaniem przeprowadzają doświadczenia, dokumentując je i zapisując wnioski.

Ostatnio badali położenie aparatów szparkowych w liściu oraz wpływ miedzi na rośliny. Teraz możemy wszyscy zobaczyć do jakich wniosków doszli i co zaobserwowali. Zapraszam.

                                                                                   Elżbieta Grzejda

 

Położenie aparatów szparkowych w liściu

 

Problem badawczy: W jakiej części liścia znajdują się aparaty szparkowe?

Potrzebne materiały: (zdjęcia 1-4)

 

3 szklane naczynia jednakowej wielkości
3 liście rośliny z długimi ogonkami – tu wykorzystałam bazylię
oliwa
tłusty krem

Przebieg doświadczenia: (zdjęcia5-6)

 

Napełniamy szklanki wodą do jednakowej wysokości, na powierzchnię wody zalewamy w miarę jednakową niewielką warstwę oliwy, w celu zapobiegnięciu parowania wody.
Pierwszy liść smarujemy tłustym kremem od góry blaszki.
Drugi liść smarujemy kremem od dołu blaszki.
Trzeci liść zostawić niczym nie smarowany.
Każdy liść wkładamy do oddzielnego naczynia tak, żeby tylko ogonek liściowy był zanurzony w wodzie.
Zostawiamy na kilka dni.
Po kilku dniach sprawdzamy poziom wody w poszczególnych szklankach.

 

Wnioski: (zdjęcia 7-8)

 

W naczyniu, w którym znajdował się liść posmarowany kremem od dołu blaszki, poziom wody nie zmienił się – liść ten nie pobierał wody, ponieważ jego aparaty szparkowe były zasłonięte.  Aparaty szparkowe znajdują się po dolnej stronie liści.

Liść nieposmarowany kremem zachował swój pierwotny wygląd. Pozostałe liście częściowo zwiędły.

 

                                     Maja Łyszkowska

 

 

Tytuł doświadczenia: "Miedź wygrywa"

Data rozpoczęcia doświadczenie: 10 maja 2020 r.

Data zakończenia doświadczenia: 23 maja 2020 r. 

Potrzebne materiały:

2 bukiety kwiatów, w tym przypadku rzepak

woda

kilka miedzianych monet

2 szklane naczynia

Przebieg doświadczenia: Do naczyń nalewamy wodę, do jednego z nich wrzucamy monety i wstawiamy do każdej bukiet kwiatów. (fot. 1) Obserwujemy przez kilka dni. 

  

 

Wnioski:

Po kilku dniach woda, do której wrzucono miedziane monety pozostawała czysta i świeża, a kwiaty nie więdły i tylko nieznacznie gubiły płatki (fot. 2). Miedź sprawia, że kwiaty dłużej pozostają świeże (w porównaniu do kwiatów wstawionych do wody bez dodatków).

  

Maja Łyszkowska

Bartek_Urbanski.pptx

 

Przyrodnicy z klasy 5b, mimo pandemii nie ustawali w doświadczaniu i eksperymentowaniu. Przez ostatnie 8 tygodni pracowali nad badaniem różnych czynników na proces kiełkowania  roślin.

Spieszymy z przedstawieniem wyników.

                                                                                                              Elżbieta Grzejda

Tytuł doświadczenia: „Czynniki wpływające na kiełkowanie roślin”

 

Problem badawczy: Jakie czynniki mają wpływ na kiełkowanie nasion?

Hipoteza: Na kiełkowanie roślin mają wpływ temperatura, światło i zanieczyszczenia.

 

Data rozpoczęcia doświadczenia: 06 maja 2020 r.

Data zakończenia doświadczenia: 30 maja 2020 r.

 

Wykorzystane materiały:

nasiona rzodkiewki, pięć doniczek, ziemia, woda, woda z octem, woda z solą

 

Przebieg doświadczenia:

Pięć niewielkich doniczek napełniamy ziemią i w każdej siejemy rzodkiewkę. Trzy  doniczki stawiamy w ciepłym, dobrze oświetlonym miejscu, czyli na parapecie; czwartą w pomieszczeniu, gdzie jest światło, ale niska temperatura ; kolejną - w ciepłym, ale ciemnym pomieszczeniu – fot. 1, 2,3.

Pierwsza doniczka stojąca na parapecie jest próbą kontrolną. Byłą ona podlewana zwykłą wodą, kolejne to próby badawcze. Nasiona we wszystkich doniczkach były podlewane taką samą ilością wody i w tym samym czasie. Jedna z doniczek stojących na parapecie była podlewana wodą z solą, kolejna – wodą z octem. Obserwacje były prowadzone przez ponad trzy tygodnie.

 

Wnioski:

 

	Obserwacje 12 maja 2020 r.	Obserwacje 30 maja 2020 r.
Doniczka stojąca w ciepłym, dobrze oświetlonym miejscu, nasiona podlewane wodą - próba kontrolna	Rośliny wykiełkowały (fot. 4)	Łodygi roślin są wysokie, liście mają ciemnozielony kolor (fot. 5)
Doniczka stojąca w ciepłym, dobrze oświetlonym miejscu, nasiona podlewane wodą z solą	Nie widać kiełków (fot. 6)	Nasiona nie wykiełkowały, po odkryciu nasion nie widać kiełków (fot. 7)
Doniczka stojąca w ciepłym, dobrze oświetlonym miejscu, nasiona podlewane wodą z octem	Nie widać kiełków (fot. 8)	Nasiona nie wykiełkowały, po odkryciu nasion nie widać kiełków (fot. 9)
Doniczka stojąca w pomieszczeniu, gdzie jest światło, ale niska temperatura, nasiona podlewane wodą	Nie widać kiełków (fot. 10)	Nasiona nie wykiełkowały, dopiero po odkryciu nasion widać niewielkie kiełki (fot. 11)
Doniczka stojąca w pomieszczeniu, gdzie temperatura wynosi ok. 20°C, ale nie dociera światło	Rośliny wykiełkowały (fot. 12)	Rośliny wykiełkowały, jednak są niewielkich rozmiarów i mają żółty kolor liści (fot. 13)

 

Na kiełkowanie roślin ma wpływ temperatura i zanieczyszczenia – sól i ocet hamują kiełkowanie. Światło nie ma wpływu na kiełkowanie, ale na wzrost i kondycję roślin.

 

 

Czynniki_wplywajace_na_kielkowanie_roslin.pptx

 

 

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA KIEŁKOWANIE ROŚLIN

 

POTRZEBNE MATERIAŁY: nasiona rzodkiewki, ziemia, woda, woda z solą, woda z octem, 5 kubków.

 

PRZEBIEG DOŚWIADCZENIA:

1. Do 5 kubków wsypałem po 5 ziaren rzodkiewki.
2. Pierwszy kubek postawiłem na parapecie w pokoju ( próba kontrolna).

Drugi kubek stał w garażu ( światło + niska temperatura).

Trzeci kubek stał w szafie ( ciepło, ale ciemno).

Czwarty i piąty kubek też stały na parapecie.

3. Pierwszy, drugi i trzeci kubek podlewałem zwykłą wodą, czwarty- wodą z solą, a piąty- wodą z octem.

 

Zmiany	I kubek	II kubek	III kubek	IV kubek	V kubek
Po 5 dniach	kiełkowanie	-	-	-	-
Po 10 dniach	Ma ok.       1 cm	kiełkowanie	kiełkowanie	-	-
Po 15 dniach	Coraz wyższe,   ok. 5 cm	Ma ok.       3 cm	Ma ok.       6 cm	-	-
Po 20 dniach	Długie, zielone liście	Żółte, długie liście	Bardzo długie i żółte liście	Żółty kiełek	Wytworzył się żółty nalot

 

WNIOSEK: Rośliny do rozwoju potrzebują odpowiedniej temperatury, wody i dostępu do światła. Zanieczyszczona woda ( ocet, sól) blokuje im właściwy rozwój. Tak samo jest ze światłem i z temperaturą.

 

                                                                 Mateusz Milewski kl. Vb