• Program

        •  

           

          PROGRAM SZKOLNEGO WOLONTARIATU

          W ROKU SZKOLNYM 2017/2018

           

           

          „Ważny jest rodzaj pomocy, którą się oferuje,                                                          

          ale jeszcze ważniejsze od tego jest serce, z

                   jakim tej pomocy się udziela”.

                               Jan Paweł II

                        Przesłanie Papieża

           

           

          I. WSTĘP:

           

          Okres nauki w szkole jest najwłaściwszy dla kreowania postaw altruistycznych. Wykorzystując otwartość i ciekawość świata młodego człowieka poprzez wolontariat można osiągnąć dobroczynne piętno we wszystkich dziedzinach jego życia. Uczniowie są pełni pasji i zaangażowania. Często kierują się wrażliwością, troską o drugiego człowieka. Chcą nieść pomoc, służąc tak potrzebującym jak i samym sobie. Wolontariat rozwija wśród młodzieży postawę alternatywną dla konsumpcyjnego stylu życia i uzależnień. Stwarza okazję do wyszukiwania autorytetów i budowania świata wartości, pomaga w rozwijaniu zainteresowań, w szukaniu pożytecznej formy spędzania czasu wolnego. Podejmowana przez uczniów-wolontariuszy aktywność wpływa pozytywnie na rozwój ich osobowości, jest ważna i pożądana ze względu na wymiar edukacyjno-wychowawczy. Ukierunkowana jest ona na dwa zasadnicze obszary: środowisko szkolne i pozaszkolne. Program zakłada zaangażowanie młodzieży do działań wolontarystycznych:

          –       poza terenem szkoły – np. akcje pomocowe na rzecz potrzebujących (ubogich, chorych itp.) i przy współpracy instytucji i organizacji;

          –       na terenie szkoły i na rzecz szkoły – współdziałanie uczniów w zakresie edukacji poprzez wykorzystywanie pozytywnych wpływów rówieśniczych (pomoc rówieśnicza).

          Bardzo ważne jest stwarzanie możliwości kształcenia młodych ludzi z zakresu funkcjonowania organizacji pozarządowych w Polsce  i na świecie po to, aby lepiej mogli angażować się w różnego rodzaju przedsięwzięcia społeczne. Program jest przeznaczony dla uczniów szkoły podstawowej. Oferta skierowana jest do osób chcących „pracować” we wszystkich obszarach życia społecznego, a w szczególności w zakresie pomocy społecznej, kultury, ekologii, edukacji, sportu.

           

          Czym jest Szkolny Kluby Wolontariusza?

          Głównym celem programu jest wolontarystyczna aktywizacja młodzieży ze szkoły podstawowej oraz ujęcie spontanicznych chęci do działania młodych ludzi w bardziej stałe i usystematyzowane ramy organizacyjne. Klub rozwija działalność zarówno na zewnątrz, wszędzie tam gdzie potrzebna jest pomoc innych, jak i wewnątrz szkoły, na rzecz jej samej społeczności uczniowskiej. Uczniowie angażowani są w prace na rzecz środowiska lokalnego. Jest to zatem element edukacji społecznej oraz integracja ze środowiskami defaworyzowanymi (np. seniorów, osób niepełnosprawnych itp.). SKW przygotowuje młodzież do aktywnego uczestniczenia w życiu społecznym i obywatelskim, rozwija ich zainteresowania, umiejętności interpersonalne, a przede wszystkim niesie ze sobą wiele wartości wychowawczych, kształtujących kreatywność, odpowiedzialność i otwartość na drugiego człowieka.

          W skład Szkolnego Klubu Wolontariusza wchodzą:

          –       opiekunowie Klubu (nauczyciel przewodniczący i członkowie);

          –       lider Klubu (wybrany spośród uczniów);

          –       członkowie Klubu – uczniowie szkoły.

          Opiekunowie i lider kierują poczynaniami Klubu, reprezentują Klub na zewnątrz.

          Planowane efekty działań SKW:

          –       zwiększenie oferty zajęć pozalekcyjnych oferowanych młodzieży;

          –       lepsze poznanie środowiska lokalnego, jego potrzeb i możliwości działania;

          –       stworzenie dla młodzieży szkolnej alternatywy w stosunku do narkotyków, przemocy w szkole, bierności i zobojętnienia na problemy społeczne;

          –       wzmocnienie i usprawnienie działań podejmowanych przez wolontariuszy;

          –       zwiększenie samodzielności i efektywności młodych ludzi;

          –       zapobieganie patologii społecznej;

          –       poznanie struktur działania sektora pozarządowego.

           

          II. POSTANOWIENIA OGÓLNE:

           

          1.     Wolontariat- to bezpłatne, dobrowolne, świadome działanie na rzecz innych, wykraczające poza więzi rodzinno-koleżeńsko-przyjacielskie.

          2.     Wolontariusz- (łac. volontarius = dobrowolny, chętny) w Słowniku Wyrazów Obcych i Zwrotów Obcojęzycznych W. Kopalińskiego, Wiedza Powszechna, wyd. IX, Warszawa 1975 r. czytamy, że jest to wojskowy, dawniej ochotnik, albo praktykant pracujący bez wynagrodzenia dla nauczenia się zawodu. W Słowniku Wyrazów Obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 27, Warszawa 1993 r. określany jest jako bezpłatna forma stażu w szpitalu lekarza  zdobywającego praktykę. Współczesna definicja określa wolontariusza jako kogoś, kto dobrowolnie, bez wynagrodzenia, świadomie działa na rzecz innych nie będących jego bliskimi. Wolontariuszem może być każdy, w każdej dziedzinie życia społecznego. Może to być również pomaganie środowisku naturalnemu.

          3.     Wolontariat szkolny- inicjatywa młodzieży, skierowana do ludzi młodych, którzy chcą pomagać najbardziej potrzebującym, inicjować działania w środowisku lokalnym, wspomagać różnego typu inicjatywy charytatywne, kulturalne.

           

          III. CELE I DZIAŁANIA:

           

          Cele szczegółowe programu SKW:

          –       nowatorski system włączania młodzieży w życie społeczności szkolnej i środowiska lokalnego o charakterze regularnym i akcyjnym;

          –       tworzenie więzi między uczniami, a nauczycielami;

          –       zapoznanie młodzieży z ideą wolontariatu oraz jej propagowanie;

          –       uwrażliwienie na cierpienie, samotność i potrzeby innych;

          –       kształtowanie postaw prospołecznych;

          –       rozwijanie empatii, zrozumienia;

          –       inspirowanie do aktywnego spędzania czasu wolnego;

          –       kreowanie roli szkoły jako centrum lokalnej aktywności;

          –       zawieranie głębokich, wartościowych przyjaźni;

          –       kształtowanie umiejętności działania zespołowego;

          –       zwiększenie satysfakcji nauczycieli z wykonywanej pracy;

          –       budowanie twórczej atmosfery w szkole, sprzyjającej samorealizacji i poszerzaniu      własnych zainteresowań;

          –       współdziałanie z organizacjami społecznymi i młodzieżowymi;

          –       współdziałanie uczniów i wzajemne wspieranie się;

          –       kultywowanie i wzbogacanie tradycji szkoły zgodnie z założeniami programu wychowawczego placówki;

          –       dawanie możliwości wykorzystania własnych umiejętności i doświadczeń;

          –       zdobywanie doświadczenia w nowych dziedzinach;

          –       wspieranie ciekawych inicjatyw młodzieży szkolnej;

          –       przekazywanie wiedzy na temat ruchu pozarządowego;

          –       przedstawienie działalności wybranych organizacji;

          –       wzmocnienie działań organizacji społecznych i pozarządowych poprzez wykorzystanie potencjału wiedzy i umiejętności młodzieży;

          –       organizowanie w szkole pomocy uczniom napotykającym trudności w nauce, w życiu rówieśniczym i rodzinnym;

          –       prowadzenie akcji pomocowych na rzecz osób potrzebujących, instytucji i organizacji społecznych.

             

          IV. PRAWA I OBOWIĄZKI WOLONTARIUSZA I 

          KOORDYNATORA WOLONTARIATU:

           

          Prawa wolontariusza:

          1.    Wolontariusz ma prawo do zgłaszania własnych propozycji i inicjatyw.

          2.     Wolontariusz ma prawo do podejmowania pracy w wymiarze nie utrudniającym nauki w szkole i pomocy w domu.

          3.     Wolontariusz ma prawo do wsparcia ze strony koordynatora, opiekuna lub innych pracowników Szkolnego Klubu Wolontariatu.

          4. Nie wolno wywierać na wolontariusza presji moralnej w związku z 

               realizowanym zadaniem pozostającym w konflikcie z jego przekonaniami.

          8.     Członkowie wolontariatu poświęcają się dla innych, ale nie zapominają o sobie.

          Wolontariusze są nagradzani za swoją pracę.

           Każdy ma prawo przystąpić do Klubu jak i od niego odejść uprzedzając odpowiednio wcześniej opiekunów Szkolnego Klubu Wolontariusza.

           

           Obowiązki wolontariusza:

          1.     Niepełnoletni członkowie Szkolnego Klubu Wolontariatu muszą przedstawić pisemną zgodę rodziców lub opiekunów na działanie w wolontariacie.

          2.    Wolontariusz ma obowiązek systematycznie uczestniczyć w spotkaniach, szkoleniach, warsztatach i pracach SKW.

          3.     Wolontariusze są słowni i wywiązują się ze swoich obowiązków.

          4.     Wolontariusze nie otrzymują wynagrodzenia, ani żadnych świadczeń za swoją pracę.

          5.     Członkowie wolontariatu starają się w szkole i poza nią zachowywać kulturalnie i być wzorem dla innych uczniów.

          6.     Wolontariusz ma obowiązek respektować zasady SKW takie, jak:

          a)     zasada osobistej pracy nad własnym rozwojem;

          b)    zasada zaangażowania na rzecz potrzebujących pomocy;

          c)     zasada troski o los słabszych;

          d)    zasada równości;

          e)     zasada prawdy, przyjaźni, życzliwości, szacunku.

          7.     Wolontariusz może zostać skreślony z listy wolontariuszy za nieprzestrzeganie Regulaminu Szkolnego Klubu Wolontariusza.

           

          Cechy wolontariusza:

          –       dużo optymizmu i chęć do działania;

          –       motywacja do niesienia pomocy potrzebującym;

          –       umiejętność wygospodarowania wolnej chwili;

          –       odwaga, empatia i otwartość;

          –       odpowiedzialność, wrażliwość, systematyczność;

          –       kultura osobista.

           

          Kodeks etyczny wolontariusza:

          1.     Być pewnym - zastanów się, dlaczego chcesz pomagać innym ludziom.

          2.     Być przekonanym - nie oferuj swej pomocy, jeśli nie jesteś przekonany o wartości tego, co robisz.

          3.     Być lojalnym - zgłaszaj sugestie, nie „uderzaj” w innych.

          4.     Przestrzegać zasad - nie krytykuj rzeczy, których nie rozumiesz. Może okazać się, że mają swoje uzasadnienie.

          5.     Mówić otwarcie- pytać o rzeczy, których nie rozumiesz. Nie pozwól, by tłumione wątpliwości i frustracje odciągnęły Cię od tego, co najważniejsze, bądź zmieniły w osobę stwarzającą problem.

          6.     Chętnie uczyć się - rozszerzaj swoją wiedzę.

          7.     Stale się rozwijać - staraj się wiedzieć jak najwięcej o Twojej organizacji i pracy.

          8.     Nie sprzeciwiać się kontroli nad sobą - będziesz pracował lepiej i z większą satysfakcją, wykonując to, czego od Ciebie się oczekuje.

          9.     Być osobą na której można polegać - praca jest zobowiązaniem. Wykonaj to, co zgodziłeś się zrobić. Nie składaj obietnic, których nie jesteś w stanie spełnić.

          10.   Działać w zespole - znajdź dla siebie miejsce w grupie. Samotnik działający na własną rękę jest mało skuteczny.

           

          Zadania koordynatora (przewodniczącego):

          1.     Utrzymywanie stałego kontaktu z organizacjami i instytucjami, z którymi współpracuje wolontariat szkolny.

          2.     Tworzenie atmosfery zaufania i otwartości.

          3.     Dawanie poczucia bezpieczeństwa, które sprzyja dobrej współpracy.

          4.     Organizowanie spotkań organizacyjnych, mających na celu zapoznanie młodzieży z planowanymi działaniami oraz przydziałem obowiązków.

          5.     Stwarzanie systemu gratyfikacji wolontariuszy zależnej od wkładu pracy.

          6.     Organizowanie wspólnie z wolontariuszami Dnia Wolontariusza - 5 grudnia.

          7.     Przygotowywanie rocznych sprawozdań z pracy wolontariuszy.

           

          V. PLANOWANIE PRACY W SKW:

           

          System rekrutacji:

          –       wywieszanie plakatów zachęcających młodzież do włączenia się w pracę wolontariatu, informujących o działalności SKW oraz naborze (na początku każdego roku szkolnego);

          –       informacje na gazetce szkolnej;

          –       zachęcanie uczniów do działań w Szkolnym Klubie Wolontariatu podczas rozmów, akcji wolontariatu, akcji charytatywnych, prac SU ;

          –       w trakcie roku szkolnego- rozmowy zaangażowanych  wolontariuszy z przyjaciółmi, znajomymi, zachęcanie do pracy na rzecz innych;

          –       lekcje wychowawcze poświęcone idei wolontariatu;

          –       lekcje religii poświęcone miłości bliźniego;

          –       wyznaczenie terminu spotkania organizacyjnego, na którym przedstawione zostaną podstawowe informacje i cele.

           

          Spotkania mające na celu:

          –       pogłębienie motywacji;

          –       organizację działań;

          –       tworzenie projektów;

          –       uzupełnianie „mapy” potrzeb środowiska szkolnego i lokalnego;

          –       monitorowanie działalności wolontariuszy;

          –       wymianę doświadczeń;

          –       szkolenie podstawowe, podczas którego przybliżona zostanie idea wolontariatu, obszary pomocy, zasady pracy i etyki działalności wolontarystycznej, prawa i obowiązki wolontariuszy oraz motywacja do pracy.

          Celem spotkania jest zapoznanie wolontariuszy z organizacją SKW jako całością, tak, aby czuli się za nią odpowiedzialni. W zależności od  potrzeb związanych z charakterem podejmowanych przez wolontariuszy pracy organizowane są na terenie szkoły spotkania z zakresu idei wolontariatu oraz tematyki związanej z realizowanymi zasadami, jak również zajęcia warsztatowe rozwijające umiejętności komunikacyjne i negocjacyjne uczniów.

           

          Nagradzanie wolontariuszy:

          1.     Członkowie wolontariatu mogą być nagradzani poprzez:

          a)     wyrażenie uznania ustnego;

          b)    pochwałę na forum szkoły (od koordynatora, dyrektora);

          c)     przyznanie punktów zgodnie z wewnątrzszkolnym systemem oceniania;

          d)    umieszczanie na liście honorowych wolontariuszy;

          e)     wręczenie dyplomu i przedstawienie wyników jego pracy;

          f)      powierzanie coraz bardziej odpowiedzialnych zadań.

          2.     Nagradzanie wolontariuszy ma walor motywujący, podkreślający uznanie dla działalności wolontariusza.

           Rezygnacja z pracy w wolontariacie:

          1.     Każdy wolontariusz ma prawo zrezygnować z pracy w wolontariacie.

          2.     Od momentu podjęcia decyzji o rezygnacji, wolontariusz ma dwa tygodnie na dostarczenie opiekunom wolontariatu pisemnego oświadczenia o rezygnacji z podpisem rodzica.

           

          Sposoby ewaluacji:

          –       ankieta dla wolontariuszy;

          –       sprawozdanie z pracy Szkolnego Wolontariatu;

          –       rejestr akcji charytatywnych, instytucji, w których są obecni wolontariusze;

          –       zdjęcia z imprez;

          –       strona internetowa;

          –       artykuły w prasie szkolnej i lokalnej;

          –       podziękowania od osób i instytucji;

          –       wywiad z podopiecznymi na temat świadczonej pomocy;

          –       Karty Pracy Wolontarystycznej.

           

          Szkolny Wolontariat obchodzi swoje święto 5 grudnia w Międzynarodowy Dzień Wolontariusza, który został ustanowiony rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ z lipca 1997 r. To dowód uznania dla ludzi, poświęcających swój cenny czas i umiejętności w celu niesienia pomocy innym. To okazja do podsumowań, spotkań, podziękowań, ale również do przeprowadzania kolejnej akcji wolontarystycznej.