Raport

z ewaluacji wewnętrznej

 SZKOŁY PODSTAWOWEJ  W

 OPINOGÓRZE GÓRNEJ

prowadzonej w roku szkolnym 2016/2017

 

- analiza wyników badań

 

Opracowała: Grażyna Bajgier

 

Spis treści                                                                                         strona

 

• Wstęp……………..………………………………………….  str. 3
• Opis metodologii   ………...……………………………….   str. 4
• Wyniki ewaluacji……………………………………………. str. 6
• Wnioski, rekomendacje ………….. …………………….….str. 14

 

WSTĘP

 

W roku szkolnym 2016 / 2017 zgodnie z Planem nadzoru pedagogicznego dyrektora Szkoły Podstawowej   w Opinogórze Górnej przeprowadzono ewaluację wewnętrzną.

Przedmiotem ewaluacji wewnętrznej była:

1. Aktywność uczniów.

1. Przyjęto następującą definicję ewaluacji:

 

• Ewaluacja – praktyczne badanie oceniające.

 

• To badanie czegoś w celu wydania sądu o jego wartości, jakości, ważności czy stanie i w odróżnieniu od badań naukowych stanowi rodzaj bania praktycznego.

 

• Istotą badań praktycznych jest cel, dla którego są podejmowane: mają one pomóc w usunięciu praktycznych trudności, a nie powiększyć czy skontrolować wiedzę teoretyczną. (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie sprawowania nadzoru pedagogicznego( Dz. U Nr 168, poz. 1324 ze zm. z dnia 13 maja 2013 r.) 

 

Sprecyzowano następujący cel ewaluacji wewnętrznej:

 

• Rozwijanie aktywności i wspieranie inicjatyw uczniów

 

OPIS METODOLOGII

 

Badanie zostało zrealizowane w okresie październik 2016 r. – maj 2017 r. przez Zespół ds. ewaluacji.

W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł – od  dyrektora, nauczycieli, uczniów i rodziców. Dokonano także analizy dokumentów związanych z przedmiotem badania. 

            Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji  papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, rozmowy),  analizę dokumentów: protokoły rady pedagogicznej, sprawozdania wychowawców klasowych, Plan imprez i wycieczek, dzienniki zajęć lekcyjnych. Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej.

Wywiady indywidualne i rozmowy zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą.

 

 

Przeprowadzono ewaluację wyczerpującą, to znaczy, że badaniu poddano wszystkich dostępnych respondentów. Zastosowano zasadę trafności, rzetelności i triangulacji  (ma za zadanie potwierdzić, że niezależne pomiary nie są sprzeczne).

 

Dokonując  ewaluacji Zespół  poszukiwał odpowiedzi na pytania kluczowe:

 

1. W jaki sposób nauczyciele zachęcają uczniów do podejmowania różnorodnych aktywności?
2. Jak oceniają aktywność, zaangażowanie, podejmowanie inicjatyw uczniów sami uczniowie, ich rodzice i nauczyciele?
3. Jakie formy aktywności prowadzone są w szkole?
4. W jaki sposób działalność organizacji uczniowskich rozwija aktywność uczniów?
5. Które z działań samorządu sprzyja pracy zespołowej uczniów?
6. Jakie inne zadania zespołowe realizują uczniowie?
7. Z jakimi inicjatywami na rzecz własnego rozwoju występują uczniowie?
8. Jakie działania na rzecz rozwoju szkoły i społeczności lokalnej podejmują uczniowie?
9. W jakim stopniu w tych działaniach angażowane są inne osoby?
10. W jaki sposób szkoła promuje inicjatywy podejmowane i realizowane przez uczniów?

 

 

WYNIKI BADAŃ

 

Ważnym elementem pracy szkoły jest wspieranie uczniów w podejmowaniu przez nich różnych form aktywności, w tym samodzielnych inicjatyw wpływających na ich rozwój, rozwój szkoły oraz  środowiska. Aktywność uczniów i uczennic powinna się wiązać z różnorodnymi działaniami, szczególnie z procesem ich uczenia się. Poszukując odpowiedzi na pytanie kluczowe - W jaki sposób nauczyciele zachęcają uczniów do podejmowania różnorodnych aktywności? – na podstawie analizy ankiety można stwierdzić, że działania nauczycieli to głównie: pomoce dydaktyczne, pochwały, nagrody, ciekawe metody/formy, korzystanie z multimediów, wyjazdy na wycieczki jako forma nagrody, udział w imprezach sportowych, angażowanie uczniów w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, przygotowywanie uroczystości, atrakcyjne zajęcia, punkty z zachowania, ocena za aktywność, gazetki tematyczne, gry i zabawy dydaktyczne/ruchowe. Najwięcej ankietowanych nauczycieli wskazało na pochwały i korzystanie z multimediów (10) oraz ciekawe metody/formy (9). Najmniej ankietowanych wskazało na udział w imprezach sportowych i punkty z zachowania (1).  Rodzice uważają,  iż aktywność dzieci pobudza:

• oceny - 8
• zdobycie wiedzy - 2
• ciekawy zajęcia - 2
• pochwała - 6
• dyplomy i puchary, nagrody - 7
• stypendia
• postawa nauczyciela - 3
• zabawa
• szansa na dostanie się do „lepszej” szkoły

Uczniowie uważają, że najbardziej aktywuje ich:

• Chęć uczenia się   - 13

• Łatwiejszy start do nowej szkoły i zdobycie pracy   - 19
• Czerpanie wiedzy   - 24
• Nagroda   - 18
• Ocena   - 27
• Interesujący temat  - 23
• Atrakcyjne zajęcia  -  20
• Realizacja moich pomysłów   - 20
• Otrzymanie świadectwa   - 20
• Mądrość  - 22
• Różne ciekawostki  - 20
• Chęć zdobycia najlepszych wyników  - 15
• To, że nauczyciele doceniają moją pracę   - 17

 

Oceniając aktywność uczniów w skali od 1 do 6 jeden ankietowany nauczyciel ocenił aktywność na 3, ośmiu oceniło aktywność na 4, pięciu ankietowanych oceniło aktywność na 5, trzech ankietowanych oceniło aktywność na 6. Nauczyciele ocenili aktywność  uczniów średnio na 4. Rodzice jeszcze wyżej ocenili aktywność swoich dzieci w szkole – średnio – 4,8. Zdecydowana większość rodziców uważa, że dzieci są zainteresowane treścią lekcji, zadają pytania i chętnie wykonują dodatkowe zadania. Uczniowie byli wobec siebie bardziej krytyczni – aż 10 na 46 ankietowanych twierdzi, że nie  bierze aktywnego udziału w lekcji. Większość uczniów oceniła swoją aktywność w skali od 1 do 0 , jako 3 – 4.  30 uczniów spośród 46 ankietowanych wskazuje, że chętnie wykonuje dodatkowe zadania. 31/46 uczniów twierdzi, że jest zainteresowana treścią lekcji i w trakcie zadaje pytania.

Jakie formy aktywności pozalekcyjnej rozwijane są w szkole? -  na podstawie analizy dokumentów  uzyskano  informacje, że uczniowie biorą udział w wielu różnorodnych formach aktywności. Najchętniej uczestniczą w wycieczkach (38/46 ankietowanych), dyskotekach – 27/46 ankietowanych, zawodach sportowych (27/46), konkursach 17/46, imprezach szkolnych (27/46); w mniejszym stopniu wskazują na swoje zaangażowanie w akcjach charytatywnych i  apelach oraz zawodach sportowych. Mniejszym zainteresowaniem cieszą się również: dekoracje, gazetki, i imprezy środowiskowe. Większość rodziców uważa, że dzieci najchętniej biorą udział w imprezach sportowych; wymieniają również:  wycieczki - 1 chór -  3,  apele – 1, zajęcia plastyczne – 1, zabawy – 3, konkursy – 8, dyskoteki – 2, prezentacje – 1, imprezy szkolne i przedstawienia – 2. Zdaniem rodziców konkursy cieszą się wśród dzieci największą  popularnością.

W jaki sposób działalność SU rozwija aktywność uczniów? Z wywiadu z opiekunem Samorządu uczniowskiego wynika, że uczniowie klas IV- VI dzięki pracy w SU uczą się samorządności, wzajemnej współpracy, kształtują swoją wrażliwość na drugiego człowieka.

        Samorząd Uczniowski wpływa na organizację życia szkolnego pracując zgodnie z planem pracy i kalendarzem imprez i uroczystości  szkolnych.

 

Podejmuje różnorodne aktywności. Przygotowuje i organizuje:

• Dni Samorządności w szkole - wybory przedstawicieli do samorządu przez poszczególne klasy
• kampanię wyborczą i wybory do samorządu uczniowskiego
•  uczniowie pracują w  sekcjach: artystyczno - kulturalnej, informacyjno - porządkowej i  charytatywnej
•  konkursy -  Dzień jabłka, Jesienne stoliki, Wspólne czytanie, Konkurs czytelniczy, konkursy sprawnościowo - zwinnościowe
• akcje charytatywne - Szlachetna paczka, zbiórka karmy dla zwierząt
• apele tematyczne i cykliczne
• losowanie szczęśliwego numerka
• dyżury w czasie przerw
• udział  i przygotowanie przedstawień, imprez klasowych  i szkolnych: Ślubowanie klas I, Dzień Chłopaka, Dzień Kobiet, andrzejki,  Jasełka, Wigilijne opłatkowe spotkania, walentynki i poczta walentynkowa, Święto Wiosny
• udział i przygotowanie Dnia Nauczyciela, współpraca w przygotowaniu Dnia Niepodległości i  Święta Konstytucji 3 maja
• przygotowanie gazetek klasowych i  tablicy samorządowej
• przygotowanie prezentacji

Rada SU opiniuje zmiany w dokumentach, dzieci dyskutują na temat norm szkolnych, akcji

organizowanych w szkole.

Wywiad z opiekunem SU dostarczył informacji o tym, co  sprzyja pracy zespołowej uczniów?

Do działań sprzyjających pracy zespołowej uczniów można zaliczyć:

-  comiesięczne zebrania przewodniczących klas z Radą SU (ustalanie tematyki wydarzeń,  gazetek szkolnych, omawianie pomysłów i problemów wskazywanych w skrzynkach Mam problem i Mam pomysł itp.)

- przygotowywanie i omówienie uroczystości szkolnych i apeli

- praca nad scenariuszami do szkolnych inscenizacji

- akcje organizowane przez SU ( przygotowanie kart świątecznych, zbiórka karmy dla schroniska dla zwierząt, andrzejki, serduszka dla wszystkich uczniów, poczta walentynkowa i inne).

- wspólne andrzejkowe i mikołajkowe czytanie

 

      Z analizy dokumentów wynika, że zgodnie z harmonogramem zaplanowano 16 uroczystości szkolnych. Odbywają się również imprezy środowiskowe – występy chóru w Oranżerii Muzeum Romantyzmu, - Jasełka i z okazji Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej.  Nasza szkoła aktywnie włącza się w obchody Dni Kultury Chrześcijańskiej w Kościołach Fundacji Wincentego Krasińskiego. Z tej okazji odbywają się m.in. przedstawienia i  występy chóru szkolnego. Chór szkolny zaprasza  wszystkich kochających śpiew i piosenkę na koncerty do Oranżerii Muzeum Romantyzmu na koncert chóru z okazji Święta Piosenki, które realizowane jest w ramach innowacji pedagogicznej „Piosenka jest dobra na wszystko”. Dzieciaki śpiewają piosenki żołnierskie, patriotyczne, ale też ludowe. Występy cieszą się ogromnym uznaniem społeczności lokalnej. Śpiewają i bawią się wspólnie z dziećmi.

W szkole działają organizacje uczniowskie: SU, Koło Miłośników Opinogóry oraz PCK. Aktywność naszych uczniów to również działania na rzecz środowiska przyrodniczego - zbiórka zużytych baterii i zbiórka makulatury. Klasa sportowa uczestniczy w zawodach sportowych międzyszkolnych, organizowanych w szkole i poza szkołą, odnosząc sukcesy. Wyjątkową aktywność uczniów w konkursach potwierdzają sprawozdania nauczycieli. W  roku szkolnym 2016/2017 uczniowie wzięli udział w konkursach zarówno na szczeblu ogólnopolskim, wojewódzkim, powiatowym,  rejonowym, gminnym, jak i szkolnym.

W II półroczu uczniowie wyjątkowo aktywnie uczestniczyli w konkursach co przedstawia poniższe zestawienie.

 

 

Konkursy ogólnopolskie

Wojewódzkie, rejonowe, powiatowe

 

Gminne

 

Uczniowie bardzo aktywnie reprezentują szkołę w zawodach sportowych:

 

Zajęcie I miejsca w Mistrzostwach Powiatu Ciechanowskiego w Piłce Siatkowej dziewcząt. 

Zajęcie I miejsca w Mistrzostwach Rejonu w Piłce Siatkowej dziewcząt. 

Zajęcie 17 miejsca w Mistrzostwach  Mazowsza w Piłce Siatkowej dziewcząt (238 startujących drużyn)

 

Konkursy szkolne to: plastyczne – Kolory jesieni, Moja ulubiona bajeczka, Kartka Walentynkowa w języku angielskim, recytatorskie: Wiersze o wiośnie, Wiersze J. Tuwima i J. Brzechwy, literackie: Przebieramy się za postać z baśni, Skąd pochodzi ten cytat ortograficzne: As ortografii, czytelnicze: Fragment mojej ulubionej książki, konkurs z języka angielskiego – Ciche czytanie ze zrozumieniem, etapy szkolne konkursów BRD, Młodzież zapobiega pożarom oraz Bezpiecznie na wsi. Uczniowie wykazali się ogromnym zaangażowaniem w w/w konkursach, na co wskazuje duża liczba uczestników.

 Zajęcia pozalekcyjne to kolejna forma aktywności w szkole. Jak wynika z arkusza  organizacji szkoły w  roku szkolnym 2016/2017 działa: Koło teatralne i Chór szkolny. Uczniowie chętnie biorą również  udział w zajęciach w ramach działań statutowych szkoły – rozwijających, wyrównujących i świetlicowych.  Pani dyrektor w wywiadzie podkreśliła, że szkoła posiada warunki i możliwości do rozwijania aktywności i kreatywnej pracy uczniów – posiadamy dobrze wyposażoną salę komputerową z dostępem do internetu, kompleks boisk Orlik, bibliotekę szkolną, z których uczniowie mogą korzystać po lekcjach. Organizacje uczniowskie sprzyjają rozwijaniu aktywności. Baza dydaktyczna szkoły wciąż się wzbogaca. W protokołach Rady Pedagogicznej znaleziono również informacje o innych akcjach i działaniach w szkole, które świadczą o aktywności uczniów: realizacja programów autorskich w klasie sportowej, realizacja programu zdrowotnego w kl. I – III.; realizacja programów profilaktycznych – Nie pal perzy mnie proszę i Znajdź właściwe rozwiązanie, praca aktywu bibliotecznego. Przy realizacji swoich zadań szkoła aktywnie współpracuje z  rodzicami i instytucjami, działającymi na terenie gminy.

 

Jedną z wielu form aktywności w szkole i poza nią są zajęcia dodatkowe. Zdaniem nauczycieli uczniowie chętnie uczestniczą w dodatkowych zajęciach pozalekcyjnych.  Tak uważa 16 ankietowanych nauczycieli. Jeden z ankietowanych udzielił odpowiedzi negatywnej. Zdaniem 9 nauczycieli zajęcia pozalekcyjne organizowane w szkole w pełni zaspakajają potrzeby uczniów, zdaniem 6 nie zaspakajają. Dwóch z ankietowanych nauczycieli nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Zdaniem większości rodziców dodatkowe zajęcia pozalekcyjne są zgodne z zainteresowaniami dzieci i chętnie w nich uczestniczą. Podobnie uważa zdecydowana większość uczniów.

Jakie zadania zespołowe realizują uczniowie? - na tak zadane pytanie 10 z ankietowanych nauczycieli wskazało na imprezy klasowe, 4 na gazetki szkolne, 5 na pracę w grupach na zajęciach, 5 na gry i zabawy integrujące, 4 na przygotowanie do konkursów, 4 na realizację programów wychowawczych, 5 na projekty i działania czytelnicze. Najmniej wskazań miały odpowiedzi – rozwijanie kompetencji matematycznych (1), zawody sportowe (2) oraz samorząd uczniowski (1). Prawie wszyscy ankietowani rodzice uważają, że dzieci często pracują w grupach, parach. Podobnie uważa 35 z 46 ankietowanych uczniów.

Ponad połowa uczniów  wskazała w ankiecie, że zgłaszała pomysły, co będą robić na lekcji. Wśród dzieci jest grupa, która nie zgłaszała żadnych propozycji (20/46). Podobnie 6/23 rodziców uważa, że dzieci nie zgłaszają własnych pomysłów. Na pytanie -  Czy masz wpływ na organizację i przebieg zajęć organizowanych przez nauczycieli? /lekcyjnych, pozalekcyjnych, lekcji wychowawczych/ twierdząco odpowiedziała tylko grupa 15 uczniów (podsuwają pomysły, wybierają zabawy), pozostali, czyli 31/46 uważa, że takiego wpływu nie mają. Również większość rodziców, bo 13/23 uważa podobnie. Wszyscy z ankietowanych nauczycieli (17) twierdząco odpowiedziało na pytanie czy ich zdaniem uczniowie mają wpływ na organizacją i przebieg zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych i lekcji wychowawczych. W tym pytaniu ankietowani mieli w przypadku odpowiedzi twierdzącej wskazać, w jaki sposób na tą organizację wpływają. Wszyscy nauczycieli wskazali na: uwzględniam potrzeby uczniów (17), wykorzystują własną inwencję twórczą w różnych działaniach (17). Większość nauczycieli wskazała również na: mają możliwość zadawania pytań (16) oraz zgłaszają swoje problemy (15). Najmniej z ankietowanych wskazało na odpowiedź: wypowiadają się o swoich ulubionych metodach i formach pracy (6).

 

Ważnym elementem pracy szkoły jest wspieranie uczących się w podejmowanych przez nich samodzielnych inicjatywach wpływających na ich rozwój oraz rozwój szkoły i środowiska.

 

Czy uczniowie zgłaszają inicjatywy na rzecz własnego rozwoju? Wszyscy nauczyciele na to pytanie odpowiedziało twierdząco i wszyscy wskazali, że uczniowie zgłaszają chęć udziału w konkursach i zajęciach dodatkowych. 16 z ankietowanych wskazało, że ich podopieczni chętnie wykonują dodatkowe prace i projekty. Korzystanie z różnych źródeł informacji, w tym z zasobów internetu oraz organizowanie imprez klasowych i szkolnych na takie rodzaje inicjatyw uczniowskich wskazało 13 nauczycieli. Tylko dwie z ankietowanych osób wskazało na: pomysły na konkursy.

W tym samym pytaniu poproszono ankietowanych, żeby wskazali na to, czy uczniowie zgłaszają inicjatywy na rzecz rozwoju szkoły, do której uczęszczają. I również w tym wypadku wszyscy ankietowani nauczycieli odpowiedzieli twierdząco (17 odpowiedzi na tak). 13 z ankietowanych wskazało, że uczniowie zgłaszają pomysły na organizację wycieczek, uroczystości, konkursów i przedstawień. 12 wskazało na prężne działanie w ramach SU, PCK. 9 osób wskazało na uczestnictwo z własnej inicjatywy w akcjach społecznych, takich jak szlachetna paczka (3 ankietowane osoby), zbiórka karmy dla bezdomnych zwierząt (4 ankietowane osoby), chór szkolny (5 z ankietowanych osób) oraz Dni Kultury Chrześcijańskiej (1 z ankietowanych osób). Mniej niż połowa uczniów stwierdziła, że samodzielnie podejmuje inicjatywy na rzecz rozwoju własnego i rozwoju szkoły: przygotowują gazetki  - 12, proponuję wycieczki   - 8, planuję gazetki   - 6, przeprowadzają zabawy i gry   - 7, biorą aktywny udział w konkursach, apelach   - 12, pracują w samorządzie  - 8, wykonują prace plastyczne według własnych pomysłów   - 8. Tylko 6/23 ankietowanych  rodziców uważa, że dzieci wykazują  inicjatywę na rzecz  własnego rozwoju i rozwoju szkoły. Według rodziców są to: - konkursy, zabawy np. Dzień Krawata, udział w rozgrywkach sportowych, chęć udziału w dodatkowych zajęciach, wykonanie prac konkursowych, udział w uroczystościach szkoły.

 

Ostatnie pytanie ankiety dotyczyło kwestii tego czy inicjatywy uczniów faktycznie realizowane są na terenie szkoły. W większości ankietowani nauczycieli odpowiedzieli, że są realizowane (16). Tylko jeden z ankietowanych nauczycieli odpowiedział, że nie są reazlizowane (1).  Jeżeli w ankiecie nauczyciele wskazali na odpowiedzi twierdzące wówczas musieli wskazać, jakie rodzaje inicjatyw są realizowane. 11 wskazało na imprezy klasowe. 7 spośród ankietowanych wskazało na akcje charytatywne i działania podnoszące świadomość czytelnictwa. 5 osób spośród ankietowanych wskazało na: dyskoteki i gazetki tematyczne. 4 osoby wskazały na szkolne święto piosenki a 2 na konkursy. Tylko jedna z ankietowanych osób wskazała na wycieczki i działania samorządu.

Rodzice -  7/23 respondentów uważa, że pomysły dzieci na różne formy aktywności są realizowane   w szkole. Są to:  zajęcia sportowe – 5,  konkursy,  dzień Wiosny,  kółko teatralne,  chór – 2, konkursy rowerowe,  rytmika,  muzyczne, plastyczne. Z kolei 21/46 ankietowanych uczniów uważa, że  ich pomysły na różne formy aktywności są realizowane. Podają przykłady: organizowanie wycieczek  - 6, układanie tekstów piosenek  - 1, wróżby andrzejkowe   - 7, organizacja wigilii  - 6, sportowe   - 8, Zabawy i gry na zajęciach  - 10.

 

WNIOSKI:

1. Uczniowie szkoły angażują się w różnych formach aktywności.
2. Ulubioną formą aktywności są wycieczki, zawody sportowe, konkursy.
3. Nauczyciele stosują różnorodne sposoby motywowania  uczniów do aktywności.
4. Do aktywności na zajęciach najbardziej motywuje uczniów  ocena, nagroda, pochwała, zdobycie wiedzy.
5. Uczniowie sami podejmują różne formy aktywności, które są realizowane przy współpracy Samorządu Uczniowskiego, wychowawców, dyrekcji i rodziców.
6. Część uczniów w niskim stopniu wykazuje inicjatywy.

 

REKOMENDACJE:

1. Czynić starania, aby utrzymać równie wysoki poziom aktywności uczniów.
2. Podjąć  działania na rzecz rozwoju inicjatyw uczniowskich, w tym inicjatyw na rzecz środowiska.