- 2. Kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych
- 3. Kształtowanie nawyków higieniczno – zdrowotnych
- 4. Wskazywanie i organizowanie wartościowych form spędzania czasu wolnego
- 5. Zapobieganie wadom postawy
- 6. Aktywność fizyczna w rozwoju i funkcjonowaniu młodego człowieka
- 7. Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży – współczesne zagrożenia
3. Kształtowanie nawyków higieniczno – zdrowotnych
„Czysty przedszkolak” - prawidłowa higiena rąk
Dzieci z grupy 0b przypomniały, jak ważne jest mycie rąk szczególnie przed jedzeniem,
po skorzystaniu z toalety, po powrocie z podwórka i po kontakcie ze zwierzętami. Następnie przedszkolaki omówiły schemat mycia rąk, który później zastosowały w praktyce. Każde dziecko samodzielnie i zgodnie z instrukcją umyło swoje ręce.A. Pawłowska
14Choroby brudnych rąk
Choroby brudnych rąk powodowane są przenoszeniem zarazków oraz pasożytów poprzez dłonie do ust - stąd nazwa. Choroby brudnych rąk mogą mieć podłoże pasożytnicze, bakteryjne lub wirusowe.
Najczęściej do zakażeń dochodzi po kontakcie ze skażonym jedzeniem i wodą, ale też przedmiotami codziennego użytku oraz innymi ludźmi i zwierzętami. Zachorowaniu sprzyjać mogą między innymi:
- spożywanie surowego mięsa i owoców,
- niemycie rąk po wizycie w toalecie,
- nawyk obgryzania paznokci i ssania palców,
- korzystanie ze wspólnych naczyń i sztućców,
- wkładanie zabawek do buzi.
Jakie są choroby brudnych rąk? Jako przykłady wymienić można między innymi takie schorzenia, jak:
- wirusowe zapalenie wątroby typu A, zwane żółtaczką pokarmową,
- wirusowe zapalenie wątroby typu E,
- owsica - choroba przewodu pokarmowego, której źródłem są niewielkie nicienie – owsiki;
- tasiemczyca - choroba odzwierzęca, wywołana przez pasożyty tasiemce;
- salmonelloza - zakażenie przewodu pokarmowego, którego źródłem są bakterie Gram-ujemne
- czerwonka bakteryjna - choroba zakaźna powodowana przez bakterie
Objawy chorób brudnych rąk są zróżnicowane w zależności od konkretnego schorzenia. Przykładowo owsica manifestuje się poprzez takie symptomy, jak:
- świąd odbytu, zwłaszcza wieczorem,
- zaczerwienienie skóry wokół odbytu,
- wysypka wokół odbytu (zmiany wypryskowe),
- niepokój, nadpobudliwość, ruchliwość,
- trudność w skupieniu uwagi,
- bezsenność,
- obgryzanie paznokci,
- osłabienie, brak apetytu,
- ból brzucha, nudności,
- ból głowy.
Dla porównania, wirusowe zapalenie wątroby typu A objawia się żółtaczką, której towarzyszy gorączka, ból brzucha, brak apetytu, nudności i wymioty. W szczególności u osób dorosłych.
Natomiast w przypadku salmonelli objawy przypominają nieżyt żołądka i jelit – wodnista biegunka, wymioty, nudności, bóle brzucha i gorączka.
Szczególnie często występują choroby brudnych rąk u dzieci. Ma to związek przede wszystkim z dużą ilością bezpośrednich interakcji, w które wchodzą maluchy w środowisku rówieśniczym, a także brakiem odpowiednich nawyków higienicznych.
Dzieci bawią się wspólnymi zabawkami, rzadko pamiętają o myciu rąk, wkładają palce do buzi, ssąc je lub obgryzając paznokcie. W ten właśnie sposób dochodzi do transmisji pasożytów, bakterii i wirusów.
Zwykło się sądzić, że choroby brudnych rąk występują głównie w miejscach charakteryzujących się niskim poziomem higieny, w krajach trzeciego świata czy w obszarach biedy i patologii.
Jednak nie zawsze tak jest - przykładowo, owsica szerzy się w przedszkolach i szkołach, a także w domach.
Jak zapobiegać chorobom brudnych rąk, jak ich unikać?
Zarówno u dzieci, jak też u dorosłych, kluczowe znaczenie ma profilaktyka, rozumiana przede wszystkim jako dbałość o higienę. Należy pamiętać o tym co się dzieje, gdy nie myje się rąk. W wyniku kontaktu z przedmiotami czy innymi ludźmi, na skórze mogą zostawać liczne substancje, drobnoustroje czy jaja robaków, takich jak owsiki.
Jak często myć ręce? Nie ma sztywnych zaleceń w tej materii, choć uważa się, że powinno to być około 10 razy dziennie. Na pewno trzeba to robić po każdej wizycie w toalecie, po zabawie oraz kontakcie z różnymi przedmiotami, ziemią, czy niemytymi produktami żywnościowymi.
Jak skutecznie myć ręce?
- Zwilż ręce ciepłą wodą. Nałóż mydło w płynie w zagłębienie dłoni.
- Namydl obydwie wewnętrzne powierzchnie dłoni.
- Spleć palce i namydl je.
- Namydl kciuk jednej dłoni drugą ręką i na przemian.
- Namydl wierzch jednej dłoni wnętrzem drugiej i na przemian.
- Namydl obydwa nadgarstki.
- Spłucz starannie dłonie, żeby usunąć mydło. Wysusz je starannie.
Dokładne umycie rąk powinno zająć ok. 30 sekund.
Dojrzewanie to czas wielkich i trudnych zmian w życiu młodego człowieka. Nasze ciało zmienia się, wygląda i zachowuje się inaczej niż dotychczas. Wiedzą o tym Ci, którzy już są w trakcie takich zmian. Szczególnie ważna w tym czasie jest higiena zmieniającego się ciała. Praca Tosi i Agatki pokazuje i podpowiada, jak należy dbać o ciało w tym czasie.
Elżbieta Grzejda